geo stanowisko 18- Wieczne jak skała – pomniki w Parku Sybiraków

Categories: Centrum Kłodzka eksploatacja skał element na trasie 1 element na trasie 2 element na trasie 5 kamieniarstwo skały magmowe skały osadowe skamieniałości

No comments

Obiekt: geo stanowisko 18- Wieczne jak skała – pomniki w Parku Sybiraków

Park Sybiraków

Szybki skok: ⇒obiekt ⇒charakter obietku ⇒mapa ⇒uproszczony opis geologiczny ⇒pełny opis geologiczny ⇒zadanie ⇒galeria

Charakter obiektu

Trzy kamienne pomniki

GPS 50° 26′ 14.93” N, 16° 39′ 15.65” E

Szybki skok: ⇒obiekt ⇒charakter obietku ⇒mapa ⇒uproszczony opis geologiczny ⇒pełny opis geologiczny ⇒zadanie ⇒galeria

Uproszczony opis geologiczny

Pomnik w Kłodzku

Pomniki upamiętniające ważne wydarzenia w historii naszej Ojczyzny wykonano z kilku odmian kamienia dolnośląskiego. Jesteśmy więc w miejscu ważnym również ze względu na patriotyzm narodowy i lokalny.

Pomnik Obrońcom Ojczyzny wykonano z regularnych bloków granitu strzegomskiego (–> granit strzegomski) – najważniejszego surowca kamieniarskiego pozyskiwanego w naszym województwie. FOT 18.1 Olbrzymie ilości tej skały przetwarza się na kostki brukowe widoczne we wszystkich chyba miastach regionu, krawężniki, płyty chodnikowe, parapety, a duże bloki służą niekiedy artystom, którzy tworzą z tego granitu różne rzeźby (doskonałym przykładem jest kilkutonowy słoń stojący we Wrocławiu, przy ul. Powstańców Śląskich – naprzeciwko Galerii Arkady).

Nieregularny blok piaskowca radkowskiego (–> piaskowiec radkowski) jest głównym kamiennym elementem pomnika ofiar katastrofy w Smoleńsku. Jest to bardzo zróżnicowany surowiec, o zmiennej barwie i strukturze. Tu widzimy skałę gruboziarnistą o kremowej, lekko żółtawej barwie. FOT 18.2

Trzeci z pomników, wystawiony w 55 rocznicę deportacji tysięcy Polaków na Syberię, przyciąga wzrok ze względu na rodzaj kamienia, z jakiego go wykonano. Jest to ciemnoczerwony piaskowiec noworudzki. FOT 18.3 Na jego tylnej stronie pięknie widać warstwowanie tej skały, która powstawała jako, osadzające się w okresowej pustynnej rzece sprzed około 270 mln. lat, laminy różnych piasków (–> piasek), żwiru (–> żwir), a nawet otoczaków (–> otoczak). FOT 18.4
Ciemna pamiątkowa tablica to polerowany element z tzw. „sjenitu” przedborowskiego (–> sjenit) – skały eksploatowanej w kamieniołomie koło Niemczy.

Szybki skok: ⇒obiekt ⇒charakter obietku ⇒mapa ⇒uproszczony opis geologiczny ⇒pełny opis geologiczny ⇒zadanie ⇒galeria

Pełny opis geologiczny

Pomnik w Kłodzku

W Parku Sybiraków znajdują się trzy kamienne pomniki wykonane z kilku odmian dolnośląskiego kamienia.

Pierwszy z nich – pomnik Obrońcom Ojczyzny – jest aranżacją z kilku bloków granitu strzegomskiego (–> granit strzegomski) oraz szarej i czarnej kostki brukowej. FOT 18.1 Na północnej i zachodniej ścianie najwyższego bloku odsłania się szlir biotytowy (–> biotyt), w cokole widoczna jest odosobniona enklawa. Faktura bloków została wykonana prawdopodobnie za pomocą tzw. płomieniowania. Jest to stosunkowo niedawno wprowadzona metoda obróbki kamienia polegająca na rozgrzaniu jego powierzchni do temperatury kilkuset stopni Celsjusza i błyskawicznym schłodzeniu wodą. W rezultacie zewnętrzna warstewka skały odpryskuje, a element kamienny uzyskuje specyficzną nierówną powierzchnię.

Pomnik katastrofy w Smoleńsku wykonano z niewielkiego ciosu grubo- i równoziarnistego piaskowca radkowskiego (–> piaskowiec radkowski) oraz, stanowiącej podstawę, płyty granitu strzegomskiego. FOT 18.2 Na tylnej ścianie pomnika dostrzegamy odosobniony ślad po muszli małża, a także regularny otwór o średnicy 35 mm (jest to oczywiście pozostałość otworu strzałowego – podobne zobaczyć można np. na stanowisku nr 15).

Najbardziej interesujący okazuje się ostatni z pomników – poświęcony Pamięci Sybiraków. Jego główny element to duży blok czerwonego piaskowca noworudzkiego (–> piaskowiec noworudzki). Tablica z inskrypcją wykonana jest ze „sjenitu” przedborowskiego (–> sjenit). Powierzchnię wokół pomnika ozdobiono szarym i żółtym brukiem granitowym oraz trzema polerowanymi płytami granitu strzegomskiego. FOT 18.3
Na tylnej powierzchni pomnika doskonale widać warstwowanie piaskowca oraz jego zmienność strukturalną (–> struktura), wyrażoną zróżnicowaniem średnicy ziaren mineralnych. Najwyższą część bloku tworzy słabo warstwowany piaskowiec drobnoziarnisty, zbudowany z okruchów o rozmiarach poniżej 0,5 mm. Na około 2/3 wysokości pomnika znajduje się wkładka zlepieńcowata (–> zlepieniec), w której występują nawet kilkucentymetrowej średnicy otoczaki (–> otoczak) gnejsu. Niżej widzimy piaskowiec średnioziarnisty, o ziarnach 0,5–1,5 mm, warstwowany, cienkie laminy tworzy drobny żwir o średnicy do 5 mm. FOT 18.4
Takie wykształcenie osadu odzwierciedla zmiany energii rzeki, wynikające z wysokiego (po okresowych nawałnicowych opadach) lub niskiego (w czasie suszy) stanu wody.