geo-turystyka

Menu

  • strona główna
  • trasy
    • Trasa geoturystyczna 01 – basic
    • Trasa geoturystyczna 02 – dla rodzin z dziećmi
    • Trasa geoturystyczna 03 – (VI.7+)
    • Trasa geoturystyczna 04- dla rowerzystów
    • Trasa geoturystyczna 05- dla niepełnosprawnych
    • Trasa geoturystyczna 06- eksremalna!
  • stanowiska
    • stanowiska 1-11
    • stanowiska 12-23
    • stanowiska 24-35
    • stanowiska 36-47
    • stanowiska 48-59
  • mapy
  • słownik
  • poradnik
    • projekt geo-turystyka
    • pomoc: strona www
    • pomoc dot. stanowiska
    • pomoc dot. trasy
    • poradnik geoturysty
  • kontakt
6Paź

geo stanowisko 25- Lekcja o granicie strzegomskim

Categories: Centrum Kłodzka element na trasie 2 element na trasie 3 element na trasie 5 skały magmowe skały metamorficzne tektonika
No comments

Obiekt: geo stanowisko 25- Lekcja o granicie strzegomskim

Plac Franciszkański – przed wejściem do kościoła MB Różańcowej


Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Charakter obiektu

Chodnikowe płyty kamienne wykorzystane do pokrycia powierzchni placu, pomnik św. Franciszka z Assyżu

GPS 50° 26′ 14.66” N, 16° 39′ 21.07” E
stanowiska geo turystyczne kotliny kłodzkiej
Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Uproszczony opis geologiczny

25.1 plac 25.1 plac

Na placu Franciszkańskim uczta dla tych, dla których interesujący jest granit i zjawiska, które w nim zachodziły, w czasie gdy był jeszcze rozpaloną magmą. Chodzimy tu sobie po płytach wykonanych z popularnego granitu strzegomskiego (–> granit strzegomski). FOT 25.1 Wbrew pozorom jest to skała bardzo urozmaicona pod względem struktury (–> struktura – sposób wykształcenia kryształów) i tekstury (–> tekstura – sposób ułożenia składników skały). Niektóre płyty są monotonne – oprócz minerałów budujących skałę nic ciekawego nie widać, jednak są również takie nad którymi warto się pochylić – widać w nich jakieś „obce twory”. Kamieniarze nazywają te elementy „myszkami”, a w języku geologicznym nazywa się je enklawami (–> enklawa). FOT 25.2 Niektóre z nich są zaokrąglone (są to fragmenty innych skał magmowych porwanych przez magmę granitową), inne są kanciaste, widać w nich smugi (to fragmenty skał, pomiędzy którymi przeciskała się magma i porwała ich kawałki). Niektóre płyty są „przecięte” jasnymi drobnokrystalicznymi żyłami (–> żyły) – to tzw. aplit. W granicie widoczne są także ciemne smugi wzbogacone w ciemniejsze minerały – to tzw. szliry biotytowe (–> szlir). Niekiedy zauważamy też żyły skały zwanej pegmatytem – zbudowanej z tych samych minerałów co granit, ale mających wyraźnie większe rozmiary.

W południowej części placu widoczny jest pomnik św. Franciszka z wilkiem Gubbio. FOT 25.5 Do wykonania cokołu, na którym stoi Boży Biedaczyna wykorzystano piękny gnejs o budzącej niezwykłe skojarzenia handlowej nazwie Aurora Borealis. FOT 25.6

Również z góry – z muru klasztoru Franciszkanów – zerkają na nas dwa kamienne kłodzkie koty, nietypowe, bo nieco zielonkawe. FOT 25.7 Czy kot może być zielony?? Owszem – jeśli jest kamienny, to może być pokryty delikatną powłoczką glonów.

Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Pełny opis geologiczny

25.2 - enklawy 25.2 - enklawy

Mamy tu do dyspozycji 8 arów płyt chodnikowych, które wspaniale posłużą do dokładnego zapoznania się z jedną z odmian skały potocznie określanej jako granit. FOT 25.1 By łatwiej zapoznać się z szeregiem różnych zjawisk proponujemy plan placu precyzyjnie ukazujący najbardziej interesujące miejsca. PLAN 25.1

Przed nami (a raczej – pod naszymi stopami) granit strzegomski, największe „kamienne” bogactwo Dolnego Śląska i całej Polski, skała eksploatowana dziś w ponad 30 kamieniołomach w rejonie Strzegomia, Rogoźnicy, Sobótki, oferowana w postaci kruszyw drogowych (grysów i in,), ale też jako rozmaita kostka brukowa, krawężniki, płyty chodnikowe i elewacyjne, parapety, rzeźby…
Na różnych płytach dostrzegamy przede wszystkim strukturalne zróżnicowanie tej skały – zdecydowanie nie jest ona zawsze taka sama. W punkcie „A”, w otoczeniu płyt „zwykłego” strzegomskiego granitu średniokrystalicznego i porfirowatego (czyli zawierającego w nieco drobniejszej masie krystalicznej większe kryształy – tzw. megakryształy) widzimy skałę równo- i drobnokrystaliczną. Granit ten jest właściwie szary, niekiedy z odcieniem lekko niebieskawym, ale często dostrzegamy zabarwienie płyt na żółto, bądź rdzawo – to rezultat lekkiego zwietrzenia (–> wietrzenie) skały i nagromadzenia się w niej tlenków lub wodorotlenków żelaza (minerałów takich jak hematyt, limonit). Najbliżej kościoła – punkt „B” – obserwujemy skupienie enklaw (–> enklawa), co ciekawe niekiedy w różnych płytach widzimy przekroje tej samej enklawy. FOT 25.2 W większości są to zastygłe porcje innych magm porwane przez magmę granitową. Rzadziej spotkać można tzw. ksenolity – kanciaste, jednolicie czarne (afanitowe, czyli takie, w których gołym okiem nie dostrzegamy ziaren mineralnych), będące prawdopodobnie fragmentami skały określanej jako hornfels. Na wprost wejścia do świątyni („C”) możemy obejrzeć drobne strefy pegmatytowe (–> pegmatyt). Pod drzewkiem, na sąsiednich płytach mamy do dyspozycji kilka przekrojów tej samej struktury – żyły o miąższości ok. 5–8 cm, miejscami mieszane, pegmatytowo-aplitowe. W SE rogu deptaka – punkt „D”, w niektórych płytach widzimy większe masy granitu aplitowego, niekiedy widoczny jest jego kontakt ze „zwykłym” granitem strzegomskim, a także szliry biotytowe (–> szlir). „Na deser” w punktach oznaczonych literą „E” oglądamy zespoły różnych struktur występujących blisko siebie: enklaw, szlir i pegmatytów. FOT 25.3 FOT 25.4
25.3 plac - szlira 25.3 plac - szlira

Na pl. Franciszkańskim mamy jednak jeszcze jedną atrakcję – sam pomnik św. Franciszka, przytulony do muru klasztoru FOT 25.5 Postument, na którym stoi święty wraz ze swoim ukochanym wilkiem Gubbio wykonano z polerowanych płyt wyjątkowo pięknej skały. Jest to czarno-różowawy gnejs przez handlowców dumnie nazywany Aurora Borealis, czyli zorza polarna. Coś w tym jest – struktura kamienia może nasuwać skojarzenia z fantazyjnymi smugami różnokolorowego światła na tle nocnego nieba. Skała ta przyjechała do nas z miejscowości Pukkila, położonej 60 km na północ od stolicy Finlandii – Helsinek.
Zastanówmy się przez chwilę jakie zjawiska dostrzegamy w starannie obrobionych płytach. FOT 25.6 Struktura gnejsu może być określona jako laminowana z nieregularnie rozmieszczonymi partiami ciemnymi (zbudowanymi głównie z biotytu) i jasnymi (kwarcowo-skaleniowymi). Ale po wizycie w kościele MB Różańcowej (obiekt nr 24) możemy już powiedzieć coś więcej. Strefy o różowym zabarwieniu są gruboziarniste i wyglądają jak skała magmowa. A więc i tu mamy do czynienia z gnejsem migmatycznym.

Tuż obok, na murze klasztoru Franciszkanów widzimy natomiast dwa kamienne kłodzkie koty, wykorzystany tu surowiec to piaskowiec radkowski. FOT 25.7 Są to zwierzątka o nietypowym, zielonym umaszczeniu… Oczywiście jest to powłoka glonowa rozwijająca się często na elementach kamiennych ulokowanych w sprzyjających wegetacji warunkach – w tym przypadku są ocienione drzewami.

Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Zadanie

1. Nienasyceni badacze granitu mogą zajrzeć na chodnik biegnący wzdłuż północnego muru kościoła – wzdłuż ul. Wita Stwosza. Należy tam odszukać i zidentyfikować szliry biotytowe, aplit oraz gniazdo pegmatytu. Czy gniazdo to powstało w jakimś specyficznym miejscu?
2. Spróbuj porównać rozmiary ziaren mineralnych (mierząc linijką ich wielkość) w ciemnych strefach Aurory Borealis oraz w strefach migmatycznych. Czy różnica jest czytelna?

Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Galeria

25.1 plac
25.2 - enklawy
25.3 plac - szlira
25.4 plac - różne
25.5 - św Franciszek
25.6 - św Franciszek - Aurora
25.7 koty
PLAN 25.1

 

Szybki skok: ⇒obiekt   ⇒charakter obietku   ⇒mapa   ⇒uproszczony opis geologiczny  ⇒pełny opis geologiczny  ⇒zadanie  ⇒galeria

 

Print Friendly, PDF & Email

Tags: Centrum Kłodzka enklawy gnejsy granit strzegomski piaskowiec radkowski skały magmowe skały metamorficzne struktura tekstura tektonika zadanie żyły
« geo stanowisko 24- „Święte miejsce” geoturystów w Kłodzku
geo stanowisko 26- Nasz własny bajzel »
  • facebook
  • Twitter
  • Google +1
  • Pinterest

Znajdź na stronie

Najnowsze wpisy

  • Nowa wystawa „Magia geologii w Kłodzku” – wiedza i piękno zaklęte w kamieniu
  • Prezentacja projektu tras geoturystycznych w Muzeum Ziemi Kłodzkiej
  • spotkanie w Kłodzku i prezentacja projektu, zapraszamy
  • geo stanowisko 50- Ryolitowe wzgórza
  • geo stanowisko 39- ostatnia odkrywka na Żurawiu

Trasy geoturystyczne

  • trasa 01: basic
  • trasa 02: dla rodzin z dziećmi
  • trasa 03: VI.7+
  • trasa 04: dla rowerzystów
  • trasa 05: dla niepełnosprawnych
  • trasa 06: ekstremalna!

Tagi

biała marianna Centrum Kłodzka eksploatacja skał enklawy erozja fałdowanie geomorfologia glina gnejsy granit granit strzegomski kalcyt kamieniarstwo kwarc laminy marmur melafir minerały most niszczenie kamienia otoczaki piaskowiec piaskowiec noworudzki piaskowiec radkowski przedmieście Kłodzka punkt widokowy rzeka skamieniałości skały magmowe skały metamorficzne skały osadowe soczewa kwarcowa struktura tekstura tektonika trasa geoturystyczna twierdza uskok wapień warstwowanie wietrzenie zadanie zlepieniec łupek żyły

Strony

  • geoturystyczne Kłodzko
  • kontakt
  • literatura
  • mapy
  • opowieść o kamieniu
  • opowieść o pomiarach
  • opowieść o skałach podłoża, czyli co jest POD Kłodzkiem?
  • poradnik
  • poradnik geoturysty
  • słownik
  • stanowiska
  • trasy

Foto

1.2 Rynek - fontanna 2.5 - monoklina 2.6 - uskok przesuwczy 16.1 - WP 14 26.1 Bajzel 31.1 Twardziel... trasa02 mapa 41.7 Łacha - lidyt 42.4 W rzece 45.1 K-łom amf - ostroga

Realizacja projektu:

urząd marszałkowski   Akademia Przygody  Katarzyna i Paweł Zagożdżon
  Neoris usługi informatyczne
 
Theme by Imon Themes
  • Google Plus
↑
Show Buttons
Hide Buttons
  • Wvu Rate Agreement
  • Words With Same Meaning As Agreement
  • Why Get A Prenuptial Agreement
  • Which Errors Affect The Agreement Of Trial Balance
  • What To Include In A Business Partnership Agreement
  • What Is The Difference Between Agreement Of Sale And Sale Deed
  • What Is Commercial Agreement Meaning
  • What Is A Shared Space Agreement
  • What Is A Draft Tenancy Agreement
  • What Does By Mutual Agreement Mean
  • Western Health Enterprise Agreements
  • Walmart General Merchandise Supplier Agreement
  • Virginia Board Of Medicine Physician Assistant Practice Agreement
  • Vendor Finance Agreement
  • Uta Under Trust Agreement
  • Us Advance Pricing Agreement Program
  • Unifor Agreement Mcmaster
  • Uipath Partnership Agreement
  • Turkey Ukraine Free Trade Agreement
  • Transport Agreement Format In India